De kadernota 2024 is getiteld: “Het eerste honk bereikt”. Als ik de spelregels van het honkbal heb begrepen en de analogie van het college volg hebben we nu nog drie honken te gaan voordat het college eindelijk zijn eerste punt scoort. Dat is niet hoe de VVD deze eerste kadernota ziet. Met een meevaller van ruim acht miljoen die direct gebruikt kan worden om af te lossen op de gemeentelijke schuld heeft het college het eerste honk ruim te pakken en misschien wel een home run geslagen.
Maar, laten we ons niet vergissen: ieder jaar boekt onze gemeente ruim 2 en een half miljoen euro over naar BNG bank. Niet om af te lossen, maar puur rente. Dat is ruim 70 euro per inwoner. Daarom wil de VVD al jaren dat we een lagere schuld hebben. Nog maar een sommetje: EUR 10 miljoen aflossen is per inwoner EUR 285 minder schuld. Dat is een schouderklopje waard, want het is de basis voor lagere gemeentelijke lasten: Acht en een halve euro per inwoner per jaar. Laat duidelijk zijn: de schuld afbouwen loont, maar met alleen schuld afbouwen zijn we er niet.
Het coalitieakkoord gaat ook over de ambtelijke organisatie. Niet omdat de coalitie op de stoel van het college moet gaan zitten, maar wel omdat wij de dienstverlening van de gemeente naar de inwoners heel belangrijk vinden. Daarbij denken we dat vast personeel van nature beter past bij het soort gemeente dat wij willen zijn. Dat de slag naar vast personeel wordt ingezet kunnen we alleen maar toejuichen. Als het college daardoor ook een structureel financieel voordeel verwacht, des te beter.
Maar vast personeel is niet altijd de beste oplossing en bij tijdelijk geld past misschien ook tijdelijk personeel. In dat opzicht moedigen we het college aan om voorzichtig met de CDOKE gelden te zijn. De EUR 1,9 mln die we over 3 jaar kunnen besteden is tijdelijk en voor het opbouwen van ambtelijke capaciteit voor klimaat-en energiebeleid. Overigens mag 10% van de uitkering gebruikt worden voor overige kosten aan materiële middelen en goederen en alle andere mogelijke uitgaven. Misschien een potje voor de geveltuintjes als onderdeel van een communicatiecampagne?
Terugkomend op de organisatie: Hij moet duurzaam gezond blijven en dat kost EUR 150.000 per jaar. Waarom gebruiken we zulke vage termen en waarom een vergaarbak van doelen? Versterking van de financiële functie? We hebben toch net een concerncontroller aangenomen? Updaten functie huis, We hebben toch een HR afdeling? Daar komen het aannemen en introduceren van een hoofd informatiebeveiliging (CISO) en een privacy officer bij. Wettelijk verplicht… maar nieuw… en kostbaar. Kunnen we functies combineren? De privacy officer en het hoofd informatie beveiliging in ieder geval niet want de eerste toetst deels de tweede, maar kunnen we een privacy officer in deeltijd samen met een andere gemeente aannemen? Kan het hoofd informatiebeveiliging andere taken oppakken?
Waarom stilstaan bij organisatie en kosten? Omdat alleen de CAO stijgingen al EUR 1,8 miljoen op jaarbasis kosten en omdat goede mensen schaars zijn. En omdat we ook financieel gedwongen worden het aantal uren dat we van de ODMH afnemen met ongeveer 2 FTE af te schalen. Meer omgevingswet, minder omgevingsdienst. Gaat dat wel goed? Wat nemen we niet af en gaan deze keuzes niet leiden tot onnodige wachttijden of gebrekkige handhaving? En hoe loopt het met de structurele samenwerking in het sociaal domein in Midden Holland? Die wordt structureler en kost daardoor EUR 169000 meer? Wat mogen daarvan verwachten?
Hoewel we als fractie ons niet bezig houden met de dagelijkse leiding valt toch op dat het aantal projecten dat parallel loopt hoog is. De kadernota noemt er ook een paar en we vragen ons af of het college wel kritisch genoeg is. De introductie van de Omgevingswet, het opstellen van een cultuur visie in relatie tot een visie op recreatie en toerisme, de mobiliteitsvisie, het Evertshuis, de verhuizing van het KCC naar het gemeentehuis, de WKO Weijdeveld, realisatie tijdelijke woningen, de huisvesting van de Oekraïners en dossiers waar we minder invloed op hebben zoals de start bouw voor de Dronenhoek, de huisvesting van AMV-ers en arbeidsmigranten aan de Goudse weg. Zoveel plannen waar de raad voortgang wil zien of waar actie vereist is. De 55.000 euro per jaar voor het realiseren van tijdelijke huisvesting: moeten we dat wel doen? Moeten we en de raad heeft het al goedgekeurd, wel geveltuintjes subsidiëren als we ook de Omgevingswet moeten introduceren?
Voor onze inwoners zien we ook de gevolgen van de gestegen kosten voor afvalverwerking. De dekking vindt het college in een hogere afvalstoffenheffing. Voor de VVD geldt dat we een kostendekkende heffing willen, maar wat betekent dit concreet voor onze inwoners? En zijn er geen mogelijkheden de kosten van afvalverwerking omlaag te krijgen? Zou de trend van steeds meer afvalbakken en hogere kosten niet omgebogen kunnen worden?
Ook omhoog gaan de kosten voor de WMO. Die wordt vanaf 2026 inkomens en vermogensafhankelijk. Weer een lastenverhoging voor de inwoners. Weliswaar is het landelijk beleid, maar kunnen we hier ook onderuit?
Voorzitter, een kadernota bevat een veelheid aan onderwerpen en samenhang is soms ver te zoeken, maar als ik een rode draad voor de VVD mag benoemen: doe wat je doet goed, wees terughoudend met nieuwe initiatieven, schrap er ook eens een paar, spreid projecten in de tijd en zorg dat ze worden afgerond en houd vast aan de ingezette financiële koers. Daar gaan alle inwoners van Bodegraven-Reeuwijk plezier van krijgen.
Dank u wel